22 maart 1942, de dag dat de eerste Nederlandse militairen in het Schotse plaatsje Spean Bridge de trein verlieten om aan hun opleiding tot commando te beginnen, wordt beschouwd als oprichtingsdatum van het Korps Commandotroepen (KCT). Daarom wordt jaarlijks op of rond die datum de korpsverjaardag gevierd. Meestal geschiedt dit op een ingetogen en sobere wijze, omdat het vooral ook om een herdenking gaat van al de gesneuvelde Nederlandse commando’s in de Tweede Wereldoorlog, Nederlands-Indië, Korea en Afghanistan. Opdat zij nooit vergeten zullen worden. Daarnaast wordt eens in de vijf jaar rond die datum op uitbundige wijze ook wel de grote korpsreünie georganiseerd.
Dus vanzelfsprekend vierde het Korps op maandag 22 maart jongstleden zijn 68ste verjaardag. Op de uitvalsbasis van het KCT, de Engelbrecht van Nassaukazerne in Roosendaal, stond in de vroege ochtend het Korps, inclusief een honderdtal aspirant-commando’s in opleiding, aangetreden voor een buitengewoon appel. “Op onze korpsverjaardag denken wij aan onze successen, maar ook aan onze verliezen.” Met deze woorden benadrukte C-KCT, kolonel Rob Querido, het doel van deze herdenking in zijn toespraak. Tijdens het zogenoemde dodenappel worden de namen voorgelezen van alle gesneuvelde commando’s en para-commando’s. Al deze namen staan gegraveerd in het Commandomonument op de Engelbrecht van Nassaukazerne. “Met dit dodenappel eren en respecteren wij onze voorgangers die bij de uitvoering van hun opdracht als commando tot het uiterste zijn gegaan en het hoogst mogelijke offer brachten,” vertelt kolonel Querido. Door Debbie, de partner van Kevin van de Rijdt gesneuveld op 6 september 2009 in Afghanistan, werd de plaquette op het Commandomonument onthuld waarop inmiddels zijn naam is bijgeschreven. Tevens reikte kolonel Querido een sculptuur uit namens Defensie aan een nabestaande van Kevin. In overleg en op verzoek van de partner en familie van Kevin werd deze herinnering uitgereikt aan Wendy de zus van Kevin. Het dodenappel werd afgesloten door de “last post” en een minuut van stilte. Na een woord van raadsman Heemskerk verplaatste het gros van de aanwezigen zich naar de kantine.
Hier werd de nieuwe ontspanningsruimte met de naam “Snedderlounge” geopend. De zogenaamde “all-ranks kantine” is een grote ruimte en daardoor komt het vooral bij kleinere gezelschappen ongezellig over. Daar is al het een en ander aan gedaan door het meubilair en de aankleding aan te passen. Daarnaast is een deel van de oorspronkelijke kantine omgetoverd tot een gezellige ontspanningsruimte met o.a. bar, biljart en voetbalspel. Eén van de wanden is door oud-commando Jos Antens verrijkt met een prachtige schildering als aandenken aan de eerste commando’s die hun opleiding volgden in Achnacarry. Jos was in de jaren negentig geplaatst bij ons Korps als sportinstructeur. Naast sportfanaat (recordhouder hindernis- en touwenbaan en survivalkampioen) is Jos een begenadigd fotograaf en kunstschilder. Het ontstaan van het kunstwerk is te zien op zijn website www.josantens.nl.
‘s Middags werd de korpsverjaardag gevierd door personeel van het Korps, vertegenwoordigers van de commandoverenigingen en oud-gedienden door onderling het glas te heffen. Tijdens deze “commando contact borrel” is door adjudant b.d. Henk Brackx – namens oud-commando Frans Wagemakers – een prachtig schilderij, van erecommando Z.K.H. Prins Bernhard met groene baret, aan kolonel Querido overhandigd. Na een korte blik op het schilderij zei de korpscommandant dat hij de perfecte plek hier al voor gevonden had, namelijk het bureau van de korpscommandant! Met de traditionele rijstmaaltijd werd de 68ste verjaardag van het Korps besloten.
Om toch maar bij het begin te beginnen – het KCT vindt zijn wortels dus tijdens de Tweede Wereldoorlog. In die periode kregen gewone mensen de kans of werden door omstandigheden gedwongen ongewone dingen te doen. Het begon allemaal toen 48 Nederlandse militairen op 22 maart 1942 in het Schotse plaatsje Spean Bridge de trein verlieten. Allen waren afkomstig van de toen hoofdzakelijk uit Engelandvaarders opgerichte Prinses Irene brigade. Vanaf het station moesten zij zich vervolgens te voet in westelijke richting begeven naar hun eindbestemming, het landgoed Achnacarry. Langs dezelfde route naar het kasteel van Sir Donald Walter Cameron of Lochiel bevindt zich nu het ‘Commando Memorial’. Het indrukwekkende standbeeld, met het opschrift “UNITED WE CONQUER”, dient als eerbetoon aan al de commando’s die hun leven hebben gegeven gedurende de Tweede Wereldoorlog.
In Achnacarry begonnen de 48 mannen aan een slopende training tot commando. Uiteindelijk haalde drie maanden later 25 van hen letterlijk en figuurlijk de eindstreep en ontvingen de groene baret. Zij vormden met diverse latere aanvullingen uiteindelijk No 2 (Dutch) Troop, dat deel uitmaakte van 10 Inter Allied Commando. Ze kregen een aparte status, en vormden de kiem waaruit het huidige Korps Commandotroepen is ontstaan. In 1944 werden Nederlandse commando’s ingezet bij de grootste luchtlandingactie uit de Tweede Wereldoorlog, operatie Market Garden, terwijl zij ook een bijdrage leverde aan Operatie Infatuate, de bevrijding van het Zeeuwse Walcheren.
Tegelijk met de No 2 (Dutch) Troop werd in het Verre Oosten Korps Insulinde opgericht voor onder meer het verzamelen van inlichtingen en het organiseren van guerrilla-activiteiten op het door de Japanners bezette Sumatra. Na de oorlog werden beide eenheden ontbonden. Een deel van het personeel kwam terecht bij Stormschool Bloemendaal en een ander deel bij het Depot Speciale Troepen (groene baretten) en de School Opleiding Parachutisten (rode baretten) in het voormalig Nederlands-Indië. Later werden deze eenheden samengebracht in het Regiment Speciale Troepen. Begin 1950 werd dit regiment ontbonden. In 1949 ging de Stormschool Bloemendaal naar Roosendaal, waar het begin 1950 werd omgevormd tot het KCT. De afgelopen decennia is het Korps uitgebouwd tot een speciale eenheid, die in relatief korte tijd haar sporen zowel nationaal als internationaal ruim heeft verdiend.
Met dank aan Jelle Schepers voor zijn tekstbijdrage en Marjolein van Vliet voor haar fotobijdrage.
Leave a Reply